ถ้าเราต้องการติดตั้งระบบแสงสว่างภายในโกดังคลังสินค้า เราจะเลือกโคมไฟ LED อย่างไร เพื่อให้ประหยัดพลังงานมากที่สุด มีอายุการใช้งานยาวนาน และได้ค่าความสว่างที่เพียงพอต่อการทำงานตามมาตรฐานความปลอดภัย
โดยในหัวข้อนี้จะเป็นการอธิบายผ่านตัวอย่างการออกแบบแสงสว่าง และติดตั้งโคมไฮเบย์ LED ภายในคลังสินค้าขนาด 150x186 เมตร เพื่อให้ได้ค่าความสว่างไม่น้อยกว่า 200 ลักซ์ ซึ่งเป็นค่าความสว่างมาตรฐานสำหรับคลังสินค้า
ก่อนอื่นเรามาดูกันก่อนว่าปัญหาที่พบบ่อยของการใช้งานโคมไฮเบย์ LED ในไทยมีอะไรบ้าง ปัญหาที่ 1 ใช้งานไม่นานความสว่างลดลงอย่างรวดเร็ว ปัญหานี้มักเกิดกับโคมไฟที่ใช้ชิป LED คุณภาพต่ำ และโคมไฟมีน้ำหนักเบา เนื่องจากลดต้นทุนโดยการลดขนาดของโคมไฟ หรือ ใช้อลูมิเนียมน้อยลง ผลที่ตามมา คือ ประสิทธิภาพการระบายความร้อนต่ำ ประกอบกับสภาพอากาศร้อนของไทย ทำให้ชิป LED เสื่อมสภาพเร็ว แสงสว่างจึงลดลงอย่างรวดเร็ว
ดังนั้น การเลือกโคมไฮเบย์ LED ให้เหมาะสมกับสภาพอากาศร้อนของไทย ไม่ควรพิจารณาแค่ขนาดกำลังไฟ หรือ วัตต์ เพียงอย่างเดียว แต่ควรพิจารณาถึงประสิทธิภาพการระบายความร้อนร่วมด้วย
ปัญหาที่ 2 ความเข้าใจผิดที่ว่ากำลังไฟเท่ากัน จะได้ค่าความสว่างเท่ากัน ขนาดกำลังไฟ หรือ วัตต์ ของโคมไฟ LED high bay ไม่ได้เป็นปัจจัยเดียวที่เป็นตัวกำหนดปริมาณแสงสว่างที่ออกจากโคมไฟ หรือ ที่เราเรียกว่า ค่าลูเมน (lumen) แต่อีกปัจจัยที่สำคัญ คือ ประสิทธิภาพของชิป LED
ชิป LED มีประสิทธิภาพสูง หมายถึง ถ้าเราให้พลังงานที่เท่ากัน ชิป LED ที่มีประสิทธิภาพสูงกว่าจะให้แสงสว่างที่ออกมามากกว่า แต่การจะคงระดับความสว่างนี้ไปได้นานแค่ไหน จะขึ้นอยู่กับการออกแบบชุดระบายความร้อน หรือ heat sink ยิ่งชุดระบายความร้อนมีขนาดใหญ่ ประสิทธิภาพการระบายความร้อนก็จะเพิ่มมากขี้น
ปัญหาที่ 3 สูญเสียแสงสว่างส่องไปยังบริเวณที่ไม่ต้องการ ปัญหานี้เกิดจากการเลือกใช้เลนส์ที่ไม่เหมาะสมกับความสูง และระยะห่างระหว่างโคมไฟ ทำให้ต้องใช้จำนวนโคมไฟมากกว่าที่ควรจะเป็น เพื่อให้ได้ค่าความสว่างตามที่ต้องการ หรือ ผ่านมาตรฐานความปลอดภัย
ปัญหาที่ 4 ชิ้นส่วนของโคมไฟเสื่อมสภาพเร็ว โคมไฟไฮเบย์ LED มักถูกติดตั้งใกล้กับหลังคาเมทัลชีทที่มีความร้อนสะสมสูงจากแสงแดด ทำให้อุณหภูมิโดยรอบโคมไฟมีค่าสูง ถ้าวัสดุที่เลือกประกอบโคมไฟมีคุณภาพต่ำ เช่น แผ่นปิดหน้าโคมไฟ เลนส์ ยางกันน้ำกันฝุ่น น็อต และสายไฟ เป็นต้น จะเสื่อมสภาพอย่างรวดเร็ว ส่งผลต่ออายุการใช้งานของโคมไฟที่สั่นลง
เริ่มต้นออกแบบแสงสว่าง การออกแบบแสงสว่างโดยผู้เชี่ยวชาญก่อนทำการติดตั้งถือเป็นขั้นตอนที่สำคัญ เพราะแสงสว่างที่มีคุณภาพไม่ใช่แค่ได้ค่าความสว่างที่ต้องการ แต่ยังหมายถึง
การใช้พลังงานที่คุ้มค่าที่สุด ลดการสูญเสียแสงสว่างส่องไปยังพื้นที่ที่ไม่ต้องการ แสงสว่างมีความสม่ำเสมอทั่วทั้งพื้นที่ทำงาน ปลอดภัยต่อดวงตา รู้สึกสบายตาแม้เปิดใช้เป็นเวลานาน การจัดวางตำแหน่งโคมไฟเป็นระเบียบสวยงาม และสอดคล้องกับกิจกรรมต่างๆ ที่เกิดขี้นภายในคลังสินค้า
ทีมงานได้รับโจทย์ในการออกแบบแสงสว่างให้คลังสินค้าแห่งนี้สามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการเก็บสินค้าได้ 2 ลักษณะ คือ
แบบเก็บสินค้าโดยใช้ชั้นวางสินค้าอุตสาหกรรม racking system
แบบเก็บสินค้าแบบพื้นที่โล่งเน้นการเคลื่อนย้ายสินค้า
โดยทั้ง 2 ลักษณะ ต้องได้ค่าความสว่างไม่น้อยกว่า 200 lux
การออกแบบแสงสว่างต้องคำนวนระยะห่างระหว่างโคมไฟให้เหมาะสม โดยไม่น้อยเกินไปจนต้องใช้โคมไฟจำนวนมาก และไม่มากเกินไปจนทำให้เกิดเงาดำระหว่างโคมไฟ
ผลจากการจำลองแสงสว่าง (Lighting Simulation) เราเลือกใช้ โคมไฮเบย์ LED ขนาด 150W รุ่น Series 8 แบรนด์ BOX BRIGHT ควบคุมทิศทางของแสงสว่างด้วยเลนส์คุณภาพสูงมุม 50 องศา และเลือกใช้โทนแสงขาวถนอมสายตา 5000K จำนวน 550 โคม
ระยะห่างระหว่างโคมไฟที่เหมาะสม คือ 8.6 เมตร และ 6 เมตร โดยติดตั้งที่ระดับความสูง 10.5 เมตร
ตรวจสอบวัดระดับความสว่างหลังติดตั้งโคมไฮเบย์ LED เนื่องจากการออกแบบแสงสว่างที่ให้สามารถรองรับการใช้งาน 2 รูปแบบ คือ ชั้นวางสินค้าอุตสาหกรรม Racking System และ พื้นที่โล่งเก็บสินค้าทั่วไป การตวจสอบค่าความสว่างจึงมีรูปแบบการวัดที่แตกต่างกันเพื่อให้สอดคล้องและใกล้เคียงกับการใช้งานจริงมากที่สุด
ลักษณะการใช้งานแบบที่ 1: ชั้นวางสินค้าอุตสาหกรรม racking system
ตรวจวัดโดยการเปิดโคมไฟเพียงแถวเดียวเพื่อจำลองสถานการณ์การทำงานภายในช่อง rack ที่มีรถยกสินค้า หรือ รถโฟล์คลิฟท์ เก็บหรือหยิบสินค้าจากชั้นวางสินค้าอุตสาหกรรม
ลักษณะการใช้งานแบบที่ 2: พื้นที่โล่งเก็บสินค้าทั่วไป และบริเวณขนถ่ายสินค้า
ตรวจวัดโดยการเปิดโคมไฟโดยรอบทุกโคม เนื่องจากกิจกรรมที่เกิดขึ้นครอบคลุมพื้นที่บริเวณกว้าง เช่น การโหลดสินค้า จุดพักสินค้ารอการคัดแยก และการจัดเตรียมสินค้าก่อนการจัดส่ง เป็นต้น
จะเห็นได้ว่าไม่ว่าการจัดเก็บสินค้า หรือ กิจกรรมที่เกิดขึ้นในคลังสินค้าแห่งนี้จะเป็นรูปแบบไหน ค่าความสว่างยังได้ค่าไม่น้อยกว่า 200 ลักซ์ และการกระจายของแสงสว่างมีความสม่ำเสมอทำให้รู้สึกสบายตาในขณะทำงาน
รายละเอียดโคมไฟ LED ที่ใช้ในการติดตั้ง
keywords: ออกแบบแสงสว่าง, led high bay, โคมไฮเบย์ led, โกดัง, คลังสินค้า, box bright
